طبقه‌بندی و تحلیل احادیث توحیدی کتاب الجواهر السنیة از منظر قرآن کریم با تأکید بر بیان آثار عملی توحید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

3 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

10.22034/jis.2023.417186.1911

چکیده

احادیث قدسی به دلیل انتساب به مقام ربوبی، جایگاه والایی در معرفی اصل توحید دارند. کتاب الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیه، اثر شیخ حر عاملی با آنکه دربردارنده روایات قدسی متعددی در موضوعات اعتقادی و اخلاقی است، همچنان به دلیل فقدان طبقه‌بندی موضوعی و محتوایی این احادیث دچار اشکال است. همچنین تحلیل محتوایی روایات توحید از منظر قرآن و نقش عملی توحید در زندگی انسان از منظر قرآن کریم نیازمند بررسی است. این تحقیق در پی آن است با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به طبقه‌بندی حدیث در ساحت توحید و نقش توحید در زندگی عملی انسان از منظر قرآن کریم بپردازد. با بررسی محتوایی در مفاهیم این احادیث، تناقض محتوایی میان احادیث قدسی باب توحید در انواع مختلف توحید ذاتی، صفاتی، افعالی و توحید عبادی با آیات قرآن کریم ملاحظه نشد. همچنین به اثبات رسید توحید و انواع مطرح آن تنها از لحاظ اعتقادی و فکری مطرح نیستند، بلکه قرآن کریم به نقش توحید در زندگی عملی انسان پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Classification and Analysis of the Monotheistic Hadiths in the Book Al-Jawāhir al-Saniyya from the perspective of the Noble Quran with a focus on Practical Effects of Monotheism

نویسندگان [English]

  • sekineh amoozadi 1
  • feizola akbari dastak, 2
  • abdolmajid taleb tash 3
1 PhD student, Department of Quranic and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran.
2 Assistant professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
3 Associte professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
چکیده [English]

Qudsī (holy) hadiths hold an elevated status in establishing the principle of monotheism, given their attribution to God. The book al-Jawāhir al-saniyya fī l-aḥādīth al-qudsiyya by al-Shaykh al-Ḥurr al-ʿĀmilī contains numerous qudsī hadiths concerning beliefs and moral principles, although lacking thematic and content classification. This research aims to provide a content analysis of hadiths concerning monotheism, exploring the Quran's perspective on the subject and the practical role of monotheism in human life. The descriptive-analytical method is employed to classify these hadiths. The analysis reveals no contradictions between Quranic verses and qudsī hadiths related to monotheism, encompassing the unity of God's essence, attributes, acts, and worship. Additionally, it demonstrates that monotheism and its variations extend beyond doctrines and beliefs, as the noble Quran also delves into the practical implications of monotheism in human life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Practical effects of monotheism
  • qudsī (holy) hadiths
  • al-Ḥurr al-ʿĀmilī
  • al-Jawāhir al-saniyya
  • content analysis

مراجع

قرآن کریم
ابن‌عاشور، محمد بن طاهر [بی‌تا]؛ التحریر و التنویر؛ [بی‌جا]: الدار التونسیه للنشر.
آلوسى، سیدمحمود (1415 ق)؛ روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم؛ تحقیق: على عبدالبارى عطیه؛ بیروت: دار الکتب العلمیه.
ثعلبی، احمد بن محمد (1422 ق)؛ الکشف و البیان؛ تحقیق: ابن‌عاشور ابومحمد؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۲ ش)؛ تفسیر موضوعی قرآن کریم: فطرت در قرآن؛ چ هفتم، قم: اسراء.
حر عاملی، محمد بن حسن (1395 ش)؛ کلیات احادیث قدسی: ترجمۀ الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیة؛ مترجم: صادق حسن‌زاده؛ قم: آل علی.
زمخشرى، محمود (1407 ق)؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ چ سوم، بیروت: دار الکتاب العربی.
زوستاک، ریک (1395 ش)؛ طبقه‌بندی علم: پدیده‌ها، نظریه‌ها، روش‌ها، رویه‌ها؛ ترجمه: رضا مختارپور و علی‌اکبر خاصه؛ تهران: کتابدار.
سبحانی، جعفر (1386 ش)؛ عقاید اسلامی؛ چ دوم، قم: بوستان کتاب.
--------------- (۱۴۱۷ ق)؛ الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل؛ به قلم: شیخ حسن محمد مکی عاملی؛ چ چهارم، قم: مؤسسة الامام الصادق (ع).
سیدقطب، ابراهیم شاذلی (1412 ق)؛ فى ظلال القرآن؛ چ هفدهم، بیروت: دار الشروق.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1374 ش)؛ ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن؛ مترجم: سید محمدباقر موسوی‌همدانی؛ چ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طباطبایی، محمدحسین (۱۴۱۷ ق)؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ چ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲ ش)؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چ سوم، تهران: ناصر خسرو.
طبری، ابو جعفر محمد بن جریر (1412 ق)؛ جامع البیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار المعرفه.
طنطاوى، سیدمحمد [بی‌تا]؛ التفسیر الوسیط للقرآن الکریم؛ [بی‌جا]: [بی‌نا].
طوسی، محمد بن حسن [بی‌تا]؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
طیب، عبدالحسین (1369 ش)؛ اطیب البیان؛ چ دوم، تهران: اسلام.
فخر رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر (1420 ق)؛ مفاتیح الغیب؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فضل‌الله، سیدمحمدحسین (1419 ق)؛ تفسیر من وحی القرآن؛ بیروت: دار الملاک للطباعة و النشر.
کریمی،‌ جعفر (1379)؛‌ توحید از دیدگاه عقل و نقل؛ تهران:‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
مدرسی، محمد تقی (1419 ق)؛ من هدی القرآن؛ تهران: دار محبی الحسین.
مراغی، احمد بن مصطفی [بی‌تا]؛ تفسیر المراغی؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۷۹ ش)؛ آموزش فلسفه؛ چ دوم، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی.
معرفت، محمدهادى (1415 ق)؛ التمهید فى علوم القرآن؛ قم: مؤسسة النشر الاسلامى.
مغنیة،‌ محمدجواد‌ (1424 ق)؛ تفسیر الکاشف؛ تهران:‌ دار الکتب الإسلامیة.
-------------- [بی‌تا]؛ التفسیر المبین؛ قم: بنیاد بعثت.
مکارم شیرازى، ناصر (1371 ش)؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دار الکتب الاسلامیه.
نوالی، محمود (1388 ش)؛ فلسفه علم و متدولوژی؛ تبریز: دانشگاه تبریز.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار