فرقه گرایی جدید معنویی (با محوریت تاثیر عرفان نورسی براسلام گرایی ترکیه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب. قم، ایران.

2 عضو هیئت علمی دانشگاه مطالعات فرهنگی

3 استادیار گروه عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

4 استادیار گروه مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

10.22034/jis.2021.232025.1509

چکیده

رابطه سلبی میان عرفان و سیاست همواره یکی از مباحث چالش برانگیز محسوب می گردد.این درحالی است که برخی از دولت ها وجنبش ها در تاریخ اسلام ساختار و ماهیتی عرفانی دارند وبرخی دیگر نیز نظری متفاوت همانند جواد طباطبایی و عبدالکریم را ارائه می کنند. از جمله این ارتباط ایجابی می توان به اسلام ترکیه(اسلام اجتماعی) اشاره نمود که امروزه نیز این نظریه در قالب دولت ،درترکیه حکم فرمایی می کند.این جنبش به شدت تحت تاثیر عرفان نقشبندیه و نورسیه می باشد. این جریان سیاسی - اجتماعی با تاکید بر مولفه هایی همچون توجه بر اتحاد جهان اسلام و الگوی تمدنی اسلام، رویکرد مثبت به دستاوردهای تمدن غرب، نقش پر رنگ ابعاد اجتماعی اسلام، توجه به خدمت و رساندن منفعت به مردم، قرائت میانه روانه و متساهلانه از اسلام، تاکید بر اسلام فرهنگی، مبارزه با جهل و تفرقه با تاکید بر آموزش و تساهل نسبت به اقلیتهای مذهبی به شدت متاثر از دیدگاههای عرفانی می باشد.خط اتصال دیدگاه عرفانی با دیدگاه اسلامی اندیشه های آقای گولن می باشد.ایشان با رویکردی عمل گرایانه سعی دارد تا با استفاده از ابزارهای قدرت(سخت افزار ونرم افزار)،برداشتی ملایم از آموزه های اسلام به دست دهد.دراین پژوهش سعی گردیده با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی تأثیر عرفان نورسی براسلام گرایی ترکیه در قالب فرقه گرایی جدید معنویی مورد بررسی وتحلیل قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

فرقه گرایی جدید معنویی (با محوریت تاثیر عرفان نورسی براسلام گرایی ترکیه)

نویسندگان [English]

  • ghader hafez 1
  • hadi vakili 2
  • Reza Elahimanesh 3
  • seyed mohammad mahdi hosseinpoor 4
1
2 هیئت علمی
3 Chairman and professor at the Department of mysticism at the University of Religions and Denominations
4 Seyed Mohammad Mahdi Hosseinpoor Assistant Professor, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
چکیده [English]

رابطه سلبی میان عرفان و سیاست همواره یکی از مباحث چالش برانگیز محسوب می گردد.این درحالی است که برخی از دولت ها وجنبش ها در تاریخ اسلام ساختار و ماهیتی عرفانی دارند وبرخی دیگر نیز نظری متفاوت همانند جواد طباطبایی و عبدالکریم را ارائه می کنند. از جمله این ارتباط ایجابی می توان به اسلام ترکیه(اسلام اجتماعی) اشاره نمود که امروزه نیز این نظریه در قالب دولت ،درترکیه حکم فرمایی می کند.این جنبش به شدت تحت تاثیر عرفان نقشبندیه و نورسیه می باشد. این جریان سیاسی - اجتماعی با تاکید بر مولفه هایی همچون توجه بر اتحاد جهان اسلام و الگوی تمدنی اسلام، رویکرد مثبت به دستاوردهای تمدن غرب، نقش پر رنگ ابعاد اجتماعی اسلام، توجه به خدمت و رساندن منفعت به مردم، قرائت میانه روانه و متساهلانه از اسلام، تاکید بر اسلام فرهنگی، مبارزه با جهل و تفرقه با تاکید بر آموزش و تساهل نسبت به اقلیتهای مذهبی به شدت متاثر از دیدگاههای عرفانی می باشد.خط اتصال دیدگاه عرفانی با دیدگاه اسلامی اندیشه های آقای گولن می باشد.ایشان با رویکردی عمل گرایانه سعی دارد تا با استفاده از ابزارهای قدرت(سخت افزار ونرم افزار)،برداشتی ملایم از آموزه های اسلام به دست دهد.دراین پژوهش سعی گردیده با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی تأثیر عرفان نورسی براسلام گرایی ترکیه در قالب فرقه گرایی جدید معنویی مورد بررسی وتحلیل قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • عرفان
  • نقشبندیه
  • طریقت نورسیه
  • اسلام اجتماعی
  • گولن
  • اسلام گرایی