سیره حضرت علی (ع) در مقابله با فساد، به‌ویژه فسق و سوء‌اخلاق کارگزاران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 دانشیار گروه مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

چکیده

سیره حضرت علی (ع) ، به عنوان جانشین پیامبر (ص) و امام امت اسلامی، معیار و مبنای اسلام در پیش‌گیری از وقوع فساد و تخلف است. بر این اساس، در این نوشتار ابتدا به روش‌های پیش‌گیری آن حضرت از فساد، مانند دادن بینش و آگاهی، تبیین منطقی و مستدل آموزه‌های دینی، ترسیم الگوهای دینی، ترویج رفتاری و عملی ارزش‌های دینی، تبیین عوامل تربیت صحیح، موعظه، نصیحت و نظارت پرداخته شده و سپس شیوه‌های مقابله آن حضرت با فساد در دو روش گفتاری و رفتاری از قبیل، تذکر، سرزنش و توبیخ، تهدید، تغییر محل جغرافیایی خدمت، اجرای حدود الاهی و امثال آن، بررسی شده است. با توجه به اینکه فساد و تخلف سبب بی‌عدالتی، غارت بیت‌المال و ناامنی در جامعه می‌شود، روش‌شناسی و شیوه‌های مقابله حضرت علی (ع) با فساد و ریشه‌کن‌کردن این پدیده خطرناک بسیار ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Imam Ali's (AS) Approach in the Fight against Corruption, Especially the Immorality and Misconduct of Agents

نویسندگان [English]

  • abbas heidarzadeh 1
  • Mahdi farmanian 2
1 PhD Student in Theological Religions, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
2 Associate Professor, Department of Islamic Denominations, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
چکیده [English]

The biography of Imam Ali (AS), as the successor of the Prophet (S) and the Imam of the Islamic community, is the criterion and basis of Islam in preventing corruption and transgression. Accordingly, this article first examines the Imam's methods of preventing corruption such as giving insight and awareness, logical and reasoned explanation of religious teachings, drawing religious patterns, behavioral and practical promotion of religious values, explaining the factors of proper training, preaching, advising and monitoring. It then discusses the Imam's methods of combating corruption in both verbal and behavioral ways, such as warning, reprimanding, threatening, changing the geographical location of the mission, inflicting the divine punishments, and the like. Given that corruption and transgression cause injustice, looting of public funds and insecurity in society, it is very important to know the methods of Imam Ali (AS) for fighting against corruption and eradicating it as a dangerous phenomenon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corruption
  • Transgression
  • Imam Ali's (AS) Biography
  • Misconduct of Agents
قرآن کریم.
ابن ابی الحدید، عبد الحمید ابن هبة الله (1404). شرح نهج‌ البلاغه، قم: مکتبة آیت الله المرعشی النجفی.
ابن اثیر جزری، محمد بن محمد (1407). الکامل فی التاریخ، تحقیق: محمد یوسف دقاق، أبو الفداء عبد الله القاضی، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
ابن حیون، محمد بن نعمان (بی‌تا). دعائم الاسلام، قم: آل البیت.
ابن شعبه حرانی، محمد بن حسن (1404). تحف العقول، محقق: علی‌اکبر غفاری، قم: جامعه مدرسین.
ابن طاووس، علی بن موسی (1406). فلاح السائل و نجاح المسائل، قم: بوستان کتاب.
انوری، حسن (1381). فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن، چاپ اول.
بلاذری، احمد بن یحیی (بی‌تا). انساب الاشراف، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
بیضون، لبیب (1375). تصنیف نهج‌البلاغه، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم.
تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد (1410). غرر الحکم و درر الکلم، قم: دار الکتاب الاسلامی.
ثقفی، ابراهیم بن محمد (1395). الغارات، تهران: انجمن آثار ملی.
جاوید انوری، احمد (1394). «شیوه‌های برخورد ائمه j با مفاسد اجتماعی با تأکید بر شیوه‌های پیش‌گیری»، در: مطالعات اهل بیت‌شناسی، ش2، ص123-153.
جرداق، جرج (بی‌تا). الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ترجمه: سید هادی خسروشاهی، قم: انصاریان.
خدمتی، ابوطالب (1389). «نظارت و بازرسی در اسلام»، در: معرفت، ش27، ص47-56.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (بی‌تا). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار الشامیة.
سعدی، شیخ مصلح الدین (1397). گلستان، تصحیح: محمدعلی فروغی، تهران: ققنوس.
شریف الرضی، محمد بن حسین (1379). نهج‌البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، قم: امیرالمؤمنین j، چاپ اول.
شریف الرضی، محمد بن حسین (1383). نهج‌البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، قم: الهادی، چاپ سی‌ودوم.
شریف الرضی، محمد بن حسین (1392). نهج البلاغة، ترجمه: حسین انصاریان، بی‌جا: آیین دانش، چاپ سوم.
شریف الرضی، محمد بن حسین (1414). نهج‌البلاغه، تحقیق: صبحی صالح، قم: دار الهجرة، چاپ اول.
شهید ثانی، زین الدین بن علی (1413). مسالک الافهام، قم: معارف اسلامی.
طبرسی، حسن بن فضل (1412). مکارم الاخلاق، قم: شریف رضی.
العاملی، جعفر مرتضی (1417). الصحیح من سیرة النبی الاعظم صلی الله علیه و آله، قم: دار الحدیث.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). اصول الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
المدنی، ضامن بن شدقم (1420). وقعة الجمل، قم: محمد.
مصطفوی، حسن (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مطهری، مرتضی (بی‌تا). مجموعه آثار، تهران: صدرا.
هاشمی خویی، حبیب‌الله (بی‌تا). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، تحقیق: حسن حسن‌زاده آملی، تهران: مکتبة الاسلامیة.
هلالی، سلیم بن قیس (1405). کتاب سلیم بن قیس هلالی، قم: الهادی.
یعقوبی، احمد بن اسحاق (بی‌تا). تاریخ یعقوبی، بیروت: دار صار.