راهکارهای تعالی نفس انسان و نجات بشر از دیدگاه قاضی سعید قمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای فلسفه و کلام اسلامی، گروه فلسفه و حکمت اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

وقتی انسان از امور محسوس فاصله می‌گیرد و به خود توجه بیشتری پیدا می‌کند، احساس غربت و سرگردانی درونش را پُر می‌کند. انسان از عالم بالا هبوط یافته و پای روی زمینی گذاشته که با آن بیگانه بوده است. لازمه حضور در این عالم با رنج و تنهایی پیوند خورده است. اما آیا نتیجه این حس درونی و دیدگاه دینی، پوچ‌گرایی و هیچ‌انگاری و بدبینی و افسردگی نخواهد شد؟ قاضی سعید قمی با سبک فلسفی و عرفانی و با نگاه دینی و روایی شیعه‌محورانه­اش می‌کوشد با تمرکز بر راهکارهای عمل‌گرایانه عبادی و رویکردهای اخلاق‌محورانه، مسیر رهایی و تعالی را به ما نشان دهد. وی بر نقش اخلاق و عبادت‌های شرعی برای تربیت انسانی و رهاشدن از غربت و تعالی نفس تأکید دارد. همه اعمال ظاهری انسان، حقیقتی فراطبیعی دارند که ما را به عوالم بالای ماده متوجه و مرتبط می‌کنند و به نور و معنویت می‌رسانند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Solutions to the Transcendence of the Human Soul and Man’s Salvation from the Viewpoint of Qazi Sa’id Qomi

نویسندگان [English]

  • Muhammad Baqer Naeiji 1
  • Inshallah Rahmati 2
1 Ph.D Student of Islamic philosophy and theology, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Central Tehran Branch, Islamic Azad university, Tehran, Iran
2 Professor Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Central Tehran Branch, Islamic Azad university, Tehran, Iran
چکیده [English]

When one moves away from the tangible things and becomes more attentive to himself, he becomes overwhelmed by loneliness and dilemma. Man descended from the universe and set foot on the earth with which he was unfamiliar. The necessity of being present in this world is linked to suffering and loneliness. Nonetheless, will the aftermath of this inner feeling and religious view not lead to nihilism, pessimism and depression? Qazi Sa’id Qomi, with his philosophical and mystical style that is based on the Shiite religious view and narrative, seeks to show us the path to liberation and excellence by focusing on the pragmatic solutions and ethical approaches. He emphasizes the role of ethics and religious worship for the human upbringing and for liberating him from loneliness and the transcendence of the soul. All the apparent actions of man have a supernatural truth that connects us to the higher worlds of matter and brings us to light and spirituality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qazi Sa’id Qomi
  • Loneliness
  • Soul
  • Worship
  • Ka’bah
قرآن کریم.
ابراهیمی دینانی، غلام‌حسین (1397). اندیشیدن باور یا باور به یک اندیشه، تهران: سخن، چاپ اول.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). التعلیقات، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388). الاهیات از کتاب شفاء، ویرایش و ترجمه: ابراهیم دادجو، تهران: امیرکبیر.
رحمتی، ان‌شاءالله (1392). کیمیای خرد: جستارهایی در زمینه دین و اخلاق، تهران: سوفیا، چاپ اول.
سهروردی، یحیی بن حبش (1355). حکمة الاشراق، ترجمه و شرح: سید جعفر سجادی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
سهروردی، یحیی بن حبش (1395). اعتقاد الحکماء، ترجمه: فریدالدین رادمهر، تهران: فرزان، چاپ سوم.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1385). الشواهد الربوبیة، ترجمه و تفسیر: جواد مصلح، تهران: سروش، چاپ چهارم.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1386). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، حواشی: حاج ملاهادی سبزواری؛ مقدمه و تصحیح و تعلیق: سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب، چاپ چهارم.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1425). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، تهران: منشورات طلیعة النور، چاپ پنجم.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1339). اسرار العبادات و حقیقة الصلوة، تصحیح و حواشی و مقدمه: سید محمدباقر سبزواری، تهران: دانشگاه تهران.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1381). الاربعینیات لکشف انوار القدسیات، تصحیح و تعلیق: نجف‌قلی حبیبی، تهران: میراث مکتوب با همکاری کتاب‌خانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1396). اسرار عبادات و حقیقت نماز، ترجمه: علی زمانی قمشه‌ای، قم: آیت اشراق، چاپ دوم.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1415). شرح توحید الصدوق، تصحیح و تعلیق: نجف‌قلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ج1.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1416). شرح توحید الصدوق، تصحیح و تعلیق: نجف‌قلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ج2.
القاضی (مفید قمی)، محمد سعید بن محمد (1421). شرح الاربعین، تصحیح و تعلیق: نجف‌قلی حبیبی، تهران: میراث مکتوب، چاپ اول.
کاتینگهام، جان (1393). معنای زندگی، ترجمه: امیرعباس علی‌زمانی و مریم دریانی اصل، تهران: حکمت، چاپ اول.
کربن، هانری (1373). تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه: جواد طباطبایی، تهران: کویر، چاپ اول.
کربن، هانری (1394). معبد و مکاشفه، مقدمه و ترجمه و توضیح: ان‌شاءالله رحمتی، تهران: سوفیا، چاپ سوم.
کونگ، هانس (1391). هنر زیستن: تأملاتی در معناداری زندگی، ترجمه: حسن قنبری، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول.
نصیرالدین طوسی، محمد (1433). شرح الاشارات والتنبیهات، تحقیق: حسن حسن‌زاده آملی، قم: بوستان کتاب، چاپ سوم.