منابع
قرآن کریم.
ابوزهره، محمد (بی‌تا). تاریخ المذاهب الاسلامیة، قاهره: دارالفکرالعربی.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1385). علل الشرائع، قم: کتاب‌فروشی داوری، چاپ اول.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1362). الخصال، قم: جامعه مدرسین، چاپ اول.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1376). الأمالی، تهران: کتابچی، چاپ ششم.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1378). عیون أخبار الرضا 7، مصحح: مهدی لاجوردی، تهران: نشر جهان.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1398). التوحید، قم: جامعه مدرسین، چاپ اول.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی (1414). اعتقادات الامامیة، قم: نشر کنگره شیخ مفید.
ابن‌ادریس حلی، محمدبن‌احمد (1410). السرائر، قم: انتشارات اسلامی.
ابن‌شعبه حرّانی، حسن‌بن‌علی (1404). تحف العقول، قم: انتشارات اسلامی، چاپ دوم.
استرآبادی، محمدامین (1429). الفوائد المکیة، قم: انتشارات اسلامی، چاپ سوم.
امیرمعزی، محمدعلی (1390). «صفّارقمی و کتاب بصائرالدرجات»، ترجمه: ابوالفضل حقیری قزوینی، فصلنامه امامت‌پژوهی، سال اول، شماره 4، ص 81 ـ 111.
برنجکار، رضا (1374). «ماهیت عقل و تعارض عقل و وحی»، نقد و نظر، شماره 3 و 4، ص 184-204.
برنجکار، رضا (1384). «فطرت در احادیث»، فصلنامه قبسات، شماره 36، ص 133-148.
جوادی آملی، عبدالله (1390). معرفت‌شناسی در قرآن، قم: نشر اسراء.
حر عاملی، محمدبنحسن (1409). وسائل الشیعة، قم، چاپ اول.
حمّادی، عبدالرضا (1390). «گستره علم امام از منظر کلینی و صفّار»،فصلنامه امامت‌پژوهی، سال اول، شماره 4، ص 57 ـ 79.
حسین زاده، محمد، کاوشی (1386). در ژرفای معرفت شناسی 2: منابع معرفت، قم: نشر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
دارمی، ابومحمد (1978). سنن دارمی، قاهره: دارالفکر.
راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412) مفردات الفاظ القرآن، بیروت: نشر دارالقلم ـ الدارالشامیة.
شهرستانی، محمدبن‌عبدالکریم (1402). ملل و نحل، تحقیق: محمد سید گیلانی، بیروت: دارالمعرفة.
شریعتمداری، حمیدرضا (1393). «منابع معرفت دینی از نگاه آیت الله آصفی»، اندیشه ماندگار (مجموعه مقالات درباره اندیشه و آثار علامه آصفی)، ص 271-288.
شاه‌رجبیان، غلام رضا (1392). «گستره ولایت تکوینی اهل‌بیت: در اصول کافی و بصائرالدرجات»، فصلنامه امامت‌پژوهی، سال سوم، شماره 9، ص 127-160.
شریعتمداری، علی (بی تا)، بررسی مسئله شناخت، تهران: نشر پژوهش‌های اسلامی.
صفّار، محمدبنحسن (1404). بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، قم: کتاب‌خانه آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ دوم.
نشار، علی سامی (1977). نشاة الفکر الفلسفی فی الاسلام، قاهره: دارالمعارف.
وان اس، جوزف (2008). علم الکلام و المجتمع: فی القرنین الثانی و الثالث للهجره، ترجمه: سالمه صالح، بیروت: الجمل.
صد الدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم (1383). شرح أصول الکافی، تحقیق: محمد خواجوی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
طوسی، محمدبن‌الحسن (1373). رجال الطوسی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ سوم.
علوی، محمدبن‌علی‌بن‌الحسین (1428). المناقب (للعلوی) الکتاب العتیق، قم: دلیل ما، چاپ اول.
علم‌الهدی، سید مرتضی (1405). موصلیات سوم مندرج در رسائل الشریف مرتضی، قم: دارالقرآن‌الکریم.
کلینی، محمدبن‌یعقوب (1407). الکافی، تهران: الاسلامیه، چاپ چهارم.
کشی، محمدبن‌عمر (1363). رجال الکشی، قم: مؤسسه آل‌البیت.
کراجکی، ابوالفتح محمدبن‌علی (1985). کنزالفوائد، تحقیق: عبدالله نعمه، بیروت: دارالاضوا.
گرامی، محمدهادی (1391). نخستین مناسبات فکری تشیع؛ باز خوانی مفهوم غلو در اندیشه جریان‌های متقدم امامی، تهران: دانشگاه امام صادق7، چاپ اول.
مفید، محمدبن‌محمد (1413). الاختصاص، قم: کنگره شیخ مفید، چاپ اول.
ملانوری، محمدرضا (1394) آرای کلامی محمدبنحسن صفّار قمی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب قم.
ملانوری، محمدرضا (1395). «بررسی مقایسه‌ای آرای صفار و صدوق در ترازوی عقل‌گرایی»، فصلنامه شیعه‌پژوهی، شماره 7، ص 29ـ51.
مدرسی طباطبایی، سیدحسین (1374). «مناظرات کلامی و نقش متکلمان»،نقد و نظر، تابستان و پاییز، شماره 3 و 4، 1374.
مدرسی طباطبایی، سیدحسین (1386). مکتب در فرآیند تکامل، ترجمه: هاشم ایزد پناه، تهران: انتشارات کویر.
مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الأنوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم.
نجاشی، احمدبن‌علی (1365). رجال النجاشی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ ششم.
نوری، حسین‌بن‌محمدتقی (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسه آل البیت، چاپ اول.
[1]. تنها در بصائر، 502 حدیث (37/26 درصد از مجموع کل روایات کتاب) از أحمدبن‌محمّدبن‌عیسی نقل شده است که از اجلاء اصحاب است. (نجاشی، 1365: 81). همچنین 243 حدیث (87/12 درصد از مجموع کل روایات کتاب) از محمّدبن‌الحسین نقل شده است که نجاشی دربارة وی گوید: «جلیل من أصحابنا عظیم القدر کثیر الروایة ثقة عین حسن التصانیف مسکون إلی روایته» (همان: 334). نیز 114 حدیث (9/5 درصد از مجموع کل روایات کتاب) از محمّدبن‌عیسی‌بن‌عبید نقل شده است که نجاشی وی را چنین می‌ستاید: «جلیل من أصحابنا ثقة عین کثیر الروایة حسن التصانیف» (همان: 333).
[2]. کسانی همچون احمدبن‌داودبن‌علی قمی، که نجاشی دربارة او گوید: «ثقة ثقة کثیر الحدیث» (نجاشی، 1365: 95)، احمدبن‌محمّد عاصی که نجاشی دربارة او گوید: «کان ثقة فی الحدیث سالماً خیراً» (همان:93) و محمّدبن‌جعفر مؤدّب که نجاشی دربارة وی گوید: «کان کبیر المنزلة بقم کثیر الأدب و الفضل و العلم» (همان: 372).
[3]. همان، ص 204 ـ 207، ح 1 ـ 18؛ ص 212 ـ 216، ح 1 ـ 21؛ ص 202 ـ 204، ح 1 ـ 8؛ ص 440، ح 4؛ ص 38 ـ 43، ح 1 ـ 28؛ ص 37 ـ 38، ح 1 ـ 8؛ ص 44 ـ 48، ح 1 ـ 16؛ ص 511، ح 18.
[4]. محمد بن الحسن بن أحمد بن الولید رحمه الله قال حدثنا محمد بن الحسن الصفار عن إبراهیم بن هاشم و یعقوب بن یزید عن ابن فضال عن بکیر عن زرارة عن أبی عبد الله ع فی قوله عز و جل فطرت الله التی فطر الناس علیها قال فطرهم على التوحید.
[5]. برای آشنایی بیشتر با اندیشه فیلسوفان غربی درباره شناخت نک.: شریعتمداری، بی‌تا: ص 58.
)