TY - JOUR ID - 43294 TI - خاستگاه‌شناسی متمهدیان در ادعای مهدویت بررسی موردی سید محمد نوربخش JO - پژوهشنامه امامیه JA - JIS LA - fa SN - AU - صفری, سید قاسم AU - قرائتی, حامد AD - دانشجوی کارشناسی ارشد عرفان و تصوف دانشگاه ادیان و مذاهب AD - دانشجوی دکتری شیعه‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 1 IS - 1 SP - 115 EP - 133 KW - سید محمد نوربخش KW - نوربخشیه KW - خاستگاه اجتماعی KW - مهدویت لغوی KW - عرفانی DO - N2 - ظهور و بروز طیف‌های گسترده و متنوع با اندیشه‌های متقابل در حوزه مدعیان مهدویت، آموزه مهدویت و مهدی‌باوری را، که عامل انسجام‌بخش ملل و فرق اسلامی و حتی سایر ادیان الاهی انگاشته می‌شد، به صورت نوعی مسئله و آسیب دینی و مذهبی در آورده است؛ چه اینکه فقدان مفهوم‌شناسی دقیق مهدویت در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و کلامی، و همچنین تفکیک‌نکردن در معانی لغوی و اصطلاحیِ مهدویت و تعیین مصادیق هر کدام، باعث شده است هر تلاش اصلاحی، هرچند در قالب جنبش‌های ضد استعماری و استقلال‌طلبانه، نیز در زمره نهضت‌های مهدوی و رهبران چنین جریان‌هایی به عنوان مدعیان مهدویت شناخته شوند. این تحقیق با تکیه بر منابع کتاب‌خانه‌ای و با رویکرد توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخ‌گویی به این پرسش است که خاستگاه و عامل اصلی در دعاوی و حرکت سید محمد نوربخش کدام یک از بسترها و محرک‌های اندیشه‌ای و اجتماعی بوده است. در این مقال، پس از تحقیق، بررسی و برشمردن خاستگاه‌های وی در ادعای مهدویت روشن شد که ادعای مهدویت وی بیش از آنکه منشأ کلامی یا حدیثی داشته باشد منشأ و رویکرد صوفیانه، عرفانی، خانوادگی و اجتماعی داشته است. UR - https://imamiya.urd.ac.ir/article_43294.html L1 - https://imamiya.urd.ac.ir/article_43294_9cd838e93da3b3ba66648cdfbc5afa47.pdf ER -