سهم عقل و نقل در معناشناسی صفات خبری از نگاه فاضل مقداد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته کلام اسلامی دانشگاه قم

2 گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم

چکیده

 اهتمام اغلب متکلمان امامیه به استفاده از عقل، هم به عنوان ابزار کسب معرفت و هم به عنوان منبعی مستقل و معتبر، در الاهیات بالمعنی الاخص، ملهم و برگرفته از متون مقدس دینی همچون آیات و روایات است. قرآن کریم به عنوان کلام الاهی، مجموعهٔ منسجم و واحدی است که در آن هیچ‌گونه تعارض و اختلافی دیده نمی‌شود. اما آیات قرآن متشکل از دو دسته آیات محکم و متشابه است و آیات متشابه با رجوع به محکمات تأویل می‌شود و معنای واقعی خود را می‌یابد. در این مقاله، ضمن بیان دلایل فاضل مقداد در خصوص ضرورت تأویل آیات متشابه گزارشی از تأویلات وی از آیات ناظر به عضوداشتن، جهت‌داشتن و امکان رؤیت خداوند در مقابله با مجسمه (مشبهه)، کرامیه و اشاعره همراه با ذکر ویژگی‌های روش‌شناختی وی، عرضه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Fazel Meqdad on the Part of Reason and Transmission (Aql and Naql) in the Semantics of Testified Attributes

نویسندگان [English]

  • Abolqasem Asadi 1
  • Ali Allahbedashti 2
1 Phd student in Qom University
2 Associate professor of Qom University
چکیده [English]

Most Shiite theologians attempt to use reason as both an instrument for attaining knowledge and a valid and independent source of inspiration and belief derived from religious texts including the Quran and Hadith. The Quran as the Divine speech is a coherent and unified set with no conflict and discord. But the Quran is composed of two kinds of verses; decisive, muhkam, and allegorical, mutashabih, verses. And the latter find their meanings with reference to the former. In this paper, the researcher describes the reasons put forward by Fazel Meqdad so that he can express a report of the need for hermeneutic studies of the the allegorical revelations concerning the presentation of Lord as having organs and orientation and a possibility for sighting God opposing Mujassimih, Karramieh and Ash'arites; meanwhile, Meqdad`s method of study has been attended to also.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fazel Meqdad
  • Hermeneutics
  • conflict
  • reason
  • Naql
  • quotation
قرآن کریم.
جوادی آملی، عبدالله (1384). تفسیر موضوعی قرآن کریم (قرآن در قرآن)، قم: مرکز نشر اسراء.
خوانساری، محمد باقر بن زین
 العابدین (1390). روضات الجنات فی أحوال العلماء والسادات، محقق: اسدالله اسماعیلیان، قم: دهاقانی، ج1.
الراغب الاصفهانی، حسین بن محمد (1363). مقدمة جامع التفاسیر مع تفسیر الفاتحة و مطالع البقره، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه.
سیوری (فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (1372). شرح باب حادی عشر، تحقیق: مهدی محقق، مشهد: آستان قدس رضوی، چاپ سوم.
سیوری (فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (1380). اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
سیوری (فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (1390). ارشاد الطالبین، قم: مکتبة سماحة آیة الله المرعشی النجفی.
شاکر، محمدکاظم (1376). روش‌های تأویل، معناشناسی و روش‌شناسی تأویل، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
شهرستانی، عبدالکریم (بی‌تا). الملل والنحل، بیروت: دار المعرفة، ج1.
الشیرازی، صدرالدین محمد (1366). تفسیر القرآن الکریم، قم: بیدار، چاپ دوم، ج4.
شیرازی، صدرالدین محمد (1378). سه رسالهٔ فلسفی، مقدمه: جلال‌الدین آشتیانی،قم: حوزه علمیه، چاپ سوم.
الطباطبایی، سید محمدحسین (1393). المیزان، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ج1.
الطوسی، محمد بن حسن بن علی (1406). الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، بیروت: انتشارات دار الاضواء.
الطوسی، نصیرالدین (1367). اساس الاقتباس، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
الرازی، فخرالدین محمد (1376/1977). المحصول فی علم الاصول، بیروت: مکتبة العصریة.
الفیض الکاشانی، ملامحسن (1377). الصافی فی تفسیر القرآن، مشهد: دار المرتضی للنشر، الطبعة الاولی.
المفید، محمد بن نعمان (1371). مجموعه مصنفات، قم: المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، ج5.